تجهیزات برقی، برای راهاندازی و عملکرد صحیح خود، به انرژی نیازمندند. انرژی در برق شهر به دو قسمت اصلی، یعنی توان اکتیو و راکتیو، تقسیم میشود. توان اکتیو، توانی است که برای انجام کارها و عملکرد تجهیزات مورد استفاده قرار میگیرد، در حالی که توان راکتیو، عملاً به عنوان توان مورد نیاز برای راهاندازی اولیه تجهیزات عمل میکند.
برای درک بهتر یک مثال بسیار ساده در این رابطه خواهیم زد. برای مثال شما یک وسیله نقلیه یعنی هواپیما را در نظر بگیرید. هواپیما برای آن که به مقصد خود برسد نیاز دارد از سطح زمین ارتفاع گرفته و سپس به سمت جلو حرکت کند. و لازمه حرکت آن ارتفاع گیری است. اما اگر یک قطار را شما در نظر بگیرید نیاز به ارتفاع گیری ندارد و بلافاصیه شروع به حرکت میکند. تجهیزاتی که دارای بار های موتوری و خازنی هستند مانند دستگاه cnc یا دستگاه تراش، دارای انواع گوناگون موتور هستند و عملا این گونه تجهیزات مانند هواپیما عمل میکند ابتدا باید بستر شروع به کار توسط توان راکتیو فراهم شود و پس از آن موتور الکتریکی ابتدا باید آماده سازی جهت حرکت موتور آماده شود و پس از آن موتور حرکت کند.
در ادامه، در این مقاله به توضیحاتی بیشتر همراه با مثالهای گوناگون، به منظور انتقال بهتر مفاهیم و ارتباط آن با پاور فاکتور یو پی اس (UPS)، خواهیم پرداخت.
توان اکتیو چیست؟
توان اکتیو یک مفهوم مهم در حوزه برق است که به میزان انرژی واقعی استفاده شده برای انجام کارها اشاره دارد. به عبارت ساده، توان اکتیو نشان میدهد که چقدر از برقی که مصرف میکنیم، واقعاً برای انجام کارهایمان استفاده میشود.
برای مثال، فرض کنید یک لامپ روشن است. توان اکتیو در اینجا نشان میدهد که چقدر از برقی که به لامپ میدهیم، واقعاً برای تولید نور استفاده میشود. اگر لامپ ۶۰ واتی باشد، به این معنی است که توان اکتیو آن ۶۰ وات است و در
توان اکتیو در تجهیزات برقی مختلف نقش مهمی ایفا میکند. بنابراین، توان اکتیو میتواند به ما کمک کند تا بهترین استفاده را از انرژی برق ببریم و به صورت کارآمد و اقتصادی از تجهیزات برقی استفاده کنیم.
توان راکتیو چیست؟
توان راکتیو یک مفهوم مهم در حوزه برق است که در ارتباط با توانی که در سیستمهای الکتریکی مصرف میشود، قرار دارد. برای درک بهتر، میتوانیم به مثالی از بارهای خازنی یا سلفی در موتورهای الکتریکی اشاره کنیم.
وقتی یک موتور الکتریکی را روشن میکنیم، برق از طریق یک سیم به موتور میرسد. این برق برای ایجاد چرخش در موتور استفاده میشود. اما در هنگامی که موتور کار میکند، توانی به نام توان راکتیو نیز مصرف میشود.
بارهای خازنی و سلفی در موتورهای الکتریکی نیازمند توان راکتیو هستند. بارهای خازنی، برای ذخیره انرژی الکتریکی در خود استفاده میشوند و بارهای سلفی نیز برای ذخیره انرژی مغناطیسی استفاده میشوند. این بارها در موتورها و سیستمهای الکتریکی دیگر، به منظور بهینهسازی عملکرد و افزایش کارایی استفاده میشوند.
اما چرا بارهای خازنی و سلفی توان راکتیو مصرف میکنند؟ دلیل اصلی این است که این بارها انرژی را ذخیره میکنند و در زمانهایی که نیاز است، آن را آزاد میکنند. این عمل باعث میشود تا توان راکتیو مصرف شده و به سیستم برگردانده شود.
به طور خلاصه، توان راکتیو در بارهای خازنی و سلفی در موتورهای الکتریکی نیازمند استفاده از انرژی الکتریکی و مغناطیسی است. این توان به منظور بهینهسازی عملکرد و افزایش کارایی سیستمهای الکتریکی استفاده میشود.
توان ظاهری چیست؟
با جمع برداری توان اکتیو و توان راکتیو، توان ظاهری بوجود میآید. توان ظاهری به صورت مجموع دو بردار، یعنی توان اکتیو و توان راکتیو، نشان میدهد که چقدر توان کلی در سیستم موجود است.
استفاده از توان ظاهری به ما این امکان را میدهد که بتوانیم ضریب توان یا پاورفاکتور تجهیزات تولید کننده برق (یو پی اس megamode) را محاسبه کنیم.
فرمول پاور فکتور یو پی اس (ضریب توان یا PF یو پی اس)
ضریب توان نسبت توان اکتیو به توان ظاهری است و نشان میدهد که چقدر از توان مصرفی در سیستم به صورت اکتیو است و چقدر به صورت راکتیو است. با محاسبه این ضریب، میتوانیم کارایی و بهرهوری سیستم را ارزیابی کنیم و نیازمندیهای بهینهسازی را شناسایی کنیم. در واقع هر چقدر پاور فکتور یو پی اس نزدیک به یک باشد یعنی توان راکتیو یک دستگاه برابر است با توان نامی (توان ظاهری) نوشته روی دستگاه.
با توجه به فرمول فوق چند مثال با پاور فکتور یو پی اس گوناگون برای شما خواهیم زد.
توان نامی دستگاه (توان نوشته شده روی دستگاه) | پاور فکتور یو پی اس (PF) | توان واقعی (توان انتقالی به تجهیزات برقی) |
10KVA | 0.6 | 6KVA |
10KVA | 0.7 | 7KVA |
10KVA | 0.8 | 8KVA |
10KVA | 1 | 10KVA |
چرا در هنگام خرید یو پی اس Megamode توجه به پاور فکتور یو پی اس مهم است؟
همان طور که در جدول فوق مشاهده میکنید هر چقدر ضریب توان (پاور فکتور یو پی اس) به یک نزدیک تر میشود توان ظاهری یا همان توان نوشته شده روی دستگاه با توان واقعی که به تجهیزات برقی انتقال پیدا میکند نزدیک تر میشود.برای مثال اگر یک یو پی اس 10KVA باپاورفکتور 0.6 امکان روشن کردن 60 لامپ 100 وات را دارد در حال که یک یو پی اس با پاور فکتور 1 امکان روشن کردن 100 لامپ 100 واتی را دارد. اختلاف بین این دو پاور فکتور یو پی اس، 40 لامپ است، پس در هنگاه خرید خود حتما به مقدار پاور فکتور یو پی اس دقت داشته باشید.
بیشتر بخوانید: بررسی انواع یو پی اس سه فاز (صنعتی)
پاور فکتور یو پی اس Megamode چقدر است؟ [لیست محصولات]
نام دستگاه | محدوده توان (VA) | پاور فکتور یو پی اس (PF) |
Pelank | 450 الی 1200 | 0.6 |
Gate | 600 الی 2000 | 0.6 |
Guard | 650 الی 2000 | 0.6 |
pascal | 1000 الی 3000 | 0.7 |
Volta compact | 1000 الی 10000 | 0.8 |
Volta pro rt | 1000 الی 3000 | 0.9 |
Volta easy | 1000 الی 3000 | 0.8 |
Easy module | 10000 | 1 |
Forte | 10000 الی 250000 | 1 |
Pyramid dsp-t | 10000 الی 120000 | 0.8 |
Dynamic dsp-t | 100000 الی 500000 | 0.9 |
کلام آخر
پاور فاکتور یو پی اس یکی از مشخصات بسیار مهم در انتخاب یک یو پی اس است. این مشخصه نشان میدهد که چقدر توان واقعی جهت روشن کردن و ارائه حداکثر قدرت به تجهیزات برقی قابل ارائه است. در واقع، زمانی که یک دستگاه یو پی اس با ضریب توان پایینی خریداری میشود، امکان ارائه توان واقعی به تجهیزات برقی را نخواهد داشت، حتی اگر دستگاه از توان نامی بالایی برخوردار باشد.
بنابراین، برای انتخاب یک یو پی اس مناسب، بهتر است پاور فاکتور آن عددی نزدیک به 1 داشته باشد. این به معنای این است که دستگاه قادر است توان واقعی مورد نیاز تجهیزات را به صورت کامل فراهم کند و حداکثر توان نامی را ارائه دهد. این امر میتواند به شما کمک کند تا از عملکرد بهینه تجهیزات برقی خود بهرهبرداری کنید.
با انتخاب یک یو پی اس با پاور فاکتور نزدیک به 1، میتوانید از توان نامی دستگاه خود بهرهبرداری کنید و از این طریق از عملکرد بهتر و پایدارتر تجهیزات برقی خود لذت ببرید. امیدواریم که این مقاله به شما کمک کننده بوده باشد و در انتخاب یک یو پی اس مناسب به شما کمک کند.